Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütünün (FAO), bu yıla ilişkin Küresel Orman Kaynakları Değerlendirmesi verilerinden derlenen bilgilere göre, dünyada 4,14 milyar hektar alan ormanla kaplıyken bu miktar küresel karasal alanın yüzde 32’sine karşılık geliyor.
Kişi başına düşen ormanlık alan 0,50 hektara denk gelirken, tropikal bölgeler, yüzde 45 payla dünya ormanlarının çoğunluğunu oluşturuyor.
Avrupa’daki ormanlık alanlar, dünya toplamının yüzde 25'ini kaplarken Güney Amerika karasal alanındaki en yüksek orman yoğunluğuna sahip bölge olarak ön plana çıkıyor.
Dünya ormanlarının yüzde 54’ü ise sırasıyla Rusya, Brezilya, Kanada, ABD ve Çin’in yer aldığı yalnızca 5 ülkede bulunuyor.
Ormanlık alan kaybındaki hız son yıllarda azaldı
FAO raporunda tüm dünyadaki yıllık net ormanlık alan kaybına ilişkin verilere yer verilirken, 1990-2000 arasında 10,7 milyon hektar seviyesindeki kayıplar son 10 yılda 4,12 milyon hektara geriledi.
Asya bölgesindeki ormanlık alan artışı son yıllarda yavaşlarken, Güney Amerika’daki ormanlık alan önemli ölçüde azaldı.
Dünyada toplam 489 milyon hektar ormanlık alanın 1990’dan bu yana ormansızlaşma nedeniyle kaybedildiği tahmin edilirken, ormanlık alanların genişleme oranı 2000-2015 yıllarındaki yıllık 9,88 milyon hektardan son 10 yılda ortalama 6,78 milyon hektara geriledi.
Doğal yollarla yenilenen ormanlar, dünya toplam orman alanının yüzde 92'sini oluşturan 3,83 milyar hektarlık bölümü kaplıyor. Söz konusu orman kategorisinin alanı 1990 ile 2025 yılları arasında 324 milyon hektar azalırken, net kayıp oranı 1990-2000 yıllarında yıllık 13,8 milyon hektardan 2015-2025 yıllarında 6,97 milyon hektara düştü.
Dünyada son 10 yılda ormanlık alanlarını en çok artıran ülkeler
FAO raporunda, küresel ısınma ve sanayileşme süreçlerinin tüm dünyada ormanlık alanları tehdit ettiğine işaret edilirken, Türkiye’nin dünyada her yıl ormanlık alanlarını en çok artıran ülkeler arasında yer alması dikkati çekti.
Çin, ormanlık alanlarını son 10 yılda her yıl 1 milyon 686 bin hektar artırarak bu alanda lider konumda bulunurken, bu ülkeyi 942 bin hektar ile Rusya, 191 bin hektar ile Hindistan takip ediyor.
Söz konusu dönemde, Türkiye ormanlık alanlarını her yıl 118 bin hektar (yüzde 0,53) artırarak bu alanda Avrupa'da ilk, dünyada dördüncü sırada yer aldı.
Avustralya 105 bin hektar, Fransa 95 bin 900 hektar, Endonezya 94 bin 100 hektar, Güney Afrika 87 bin 600 hektar, Kanada 82 bin 500 hektar, Vietnam da 72 bin 800 hektarlık artışla Türkiye’nin arkasından gelen ülkeler arasında yer aldı.
Ormanlık alan kaybında Brezilya başı çekiyor
Brezilya, 2015-2025 yıllarında yılda ortalama 2 milyon 942 bin hektarlık kaybıyla dünyada en çok ormanlık alan kaybına uğrayan ülkeler arasında başı çekiyor.
Bu dönemde, Angola yılda 510 bin hektar, Tanzanya 469 bin, Myanmar 290 bin, Kongo 283 bin, Mozambik de 267 bin hektar ormanlık alan kaybederek Brezilya’yı takip etti.
Kamboçya 251 bin hektar, Peru 239 bin hektar, Bolivya 232 bin hektar ve Paraguay da 207 bin hektarla en çok ormanlık alan kaybına uğrayan ülkeler arasında yer aldı.
Tüm dünyada son 10 yılda en çok ormanlık alan kaybına uğrayan ülkelerin Kamboçya hariç Güney Amerika ve Afrika’da yer alması ise dikkati çekti.
Yangınlar ormanları olumsuz etkiledi
FAO raporunda, ormanlık alanları en çok olumsuz yönde etkileyen etkenlerin başında yangınların geldiğine vurgu yapılırken 2007-2019 yılları arasında yılda ortalama yaklaşık 130 milyon hektar alan yangından etkilendi.
Böcekler, hastalıklar ve şiddetli hava olayları da dünyanın akciğerleri sayılan ormanlarda sadece 2020’de yaklaşık 41 milyon hektarda etkili oldu.
Dünya çapında yasal çerçeveyle belirlenmiş koruma alanlarındaki ormanların yüz ölçümü 813 milyon hektar olarak tahmin edilirken, bu rakam, toplam ormanlık alanların yaklaşık yüzde 20'sini oluşturuyor.
